Δευτέρα 17 Ιανουαρίου 2011
H οστεοπόρωση στον ανδρικό πληθυσμό
2:10 μ.μ.
|
Αναρτήθηκε από
antgeo
Η ελλιπής ενημέρωση για την οστεοπόρωση και τα σχετιζόμενα με αυτή κατάγματα στον ανδρικό πληθυσμό είναι σήμερα παρόμοια με την ελλιπή ενημέρωση που υπήρχε 50 χρόνια πριν για την ίδια νόσο στο γυναικείο πληθυσμό.Οι άνδρες δεν συνειδητοποιούν ότι η «σιωπηλή επιδημία» της οστεοπόρωσης επηρεάζει και το φύλο τους και ότι τα οστά τους καθίστανται πιο λεπτά, πορώδη και εύθραυστα κατά τη διάρκεια της ενήλικης ζωής
Σχεδόν το ήμισυ της οστικής μάζας που αποκτά ένας άνδρας από την παιδική του ηλικία έως τα πρώτα χρόνια της ενήλικης ζωής, του χάνεται κατά τη διάρκεια της υπόλοιπης ζωής του. Αυτή η απώλεια οστικής μάζας γίνεται με τον ίδιο ρυθμό με την απώλεια οστικής μάζας στις γυναίκες, (δεν υπάρχει όμως αντίστοιχη μετεμμηνοπαυσιακή περίοδος με ταχεία οστική απώλεια στους άνδρες) αλλά οι άνδρες αναπληρώνουν καλύτερα την απώλεια καθώς σχηματίζουν περισσότερο οστίτη ιστό στην εξωτερική επιφάνεια του οστού, στο πλαίσιο της φυσιολογικής εξέλιξης της οστικής ανακατασκευής.
Εν τούτοις, η προσθήκη νέου οστού στην εξωτερική επιφάνεια των οστών δεν αντισταθμίζει πλήρως την οστική απώλεια στην εσωτερική τους επιφάνεια. Έτσι, εκτιμάται ότι περίπου ένας στους πέντε άνδρες ηλικίας άνω των 50 ετών θα υποστεί κάποια στιγμή οστικό κάταγμα, που επηρεάζει αρνητικά τόσο την ποιότητα όσο και την ίδια την επιβίωση του πάσχοντα.
Ο κίνδυνος ενός άνδρα να υποστεί οστεοπορωτικό κάταγμα, κάποια στιγμή στη ζωή του, είναι μεγαλύτερος από τις πιθανότητες που έχει να αναπτύξει καρκίνο του προστάτη.
Περίπου ένα στα τέσσερα έως πέντε κατάγματα ισχίου σε άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών συμβαίνει σε άνδρες. Εκτός από την έλλειψη ανδρικών ορμονών, στην εξασθένιση του οστού συντελούν επίσης το κάπνισμα και η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ. Επίσης, πολλές νόσοι που απαιτούν τη λήψη θεραπείας με κορτιζόνη, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα και το άσθμα, μπορεί να συσχετισθούν με οστεοπόρωση και κατάγματα ως δευτερεύουσα επίδραση της φαρμακευτικής αγωγής.
Σε τι διαφέρουν τα οστά των ανδρών από τα οστά των γυναικών;
Κατά τη διάρκεια της παιδικής και της εφηβικής ηλικίας, τα οστά μας αυξάνονται σε μήκος και πλάτος, φθάνοντας στην κορυφαία πυκνότητά τους περίπου στην ηλικία των 20-30 ετών. Στη συνέχεια, η πυκνότητά τους αρχίζει να μειώνεται με πολύ βραδύ ρυθμό. Ωστόσο, ορισμένοι παράγοντες μπορεί να επιταχύνουν το ρυθμό απώλειας οστικής μάζας, οδηγώντας σε πιο πορώδη και αραιά οστά και τελικά στη νόσο που ονομάζεται οστεοπόρωση.
Οι άνδρες με κατάγματα της σπονδυλικής στήλης έχουν πιο αδύνατα οστά, ο φλοιός του οστού είναι λεπτός και πορώδης, το σπογγώδες οστό που λειτουργεί απορροφώντας τις πιέσεις εξασθενεί και οι συνδέσεις του που προσφέρουν ελαστικότητα στο οστό χάνονται. Έτσι, όταν ασκείται πίεση στο οστό, αυτό δεν αντέχει αλλά ραγίζει από το φορτίο και μπορεί να καταρρεύσει πλήρως, οδηγώντας σε κάταγμα της σπονδυλικής στήλης. Όταν συμβεί ένα τέτοιο κάταγμα, ενδέχεται να συνοδεύεται από σοβαρό άλγος, απώλεια ύψους και κύφωση της σπονδυλικής στήλης. Εάν η κύφωση της σπονδυλικής στήλης είναι σοβαρή, μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της λειτουργικότητας των πνευμόνων και με αυτό τον τρόπο να επηρεάσει αρνητικά τη φυσιολογική αναπνοή.
Το γεγονός ότι τα οστά γίνονται πιο πορώδη και αραιά οφείλεται σε δύο λόγους: Πρώτον, κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης, η έλλειψη άσκησης, η ανεπαρκής πρόσληψη ασβεστίου από τη διατροφή, το κάπνισμα, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, η χρήση στεροειδών, η καθυστέρηση της εφηβείας και άλλοι παράγοντες μπορεί πιθανώς να αποτρέψουν την πλήρη ανάπτυξη του σκελετού τόσο όσον αφορά στο μέγεθος όσο και στη δομή των οστών. Επιπλέον, γνωρίζουμε ότι οι υγιείς απόγονοι ανδρών με οστεοπορωτικά κατάγματα έχουν λιγότερο πυκνά οστά από άλλους νεαρής ηλικίας άνδρες, επομένως ορισμένοι γενετικοί παράγοντες, που δεν είναι ακόμη απόλυτα γνωστοί, μπορεί επίσης να προσδιορίζουν κατά πόσο ένας άνδρας θα αναπτύξει σκελετό με χαμηλότερη οστική μάζα, από έναν άλλο άνδρα. Εάν μπορούσαμε να εντοπίσουμε ποια γονίδια εμπλέκονται σε αυτή τη διαδικασία, θα ήταν δυνατό να μελετήσουμε και πιθανές λύσεις του προβλήματος. Επί του παρόντος, δεν έχουν αναγνωριστεί κάποια γονίδια τα οποία δείχνουν εάν κάποιο άτομο θα αποκτήσει μικρή ή μεγάλη οστική μάζα.
Επομένως, εν μέρει, η απώλεια οστού σε μεγάλη ηλικία οφείλεται στο γεγονός ότι ορισμένοι άνδρες αναπτύσσουν μικρότερη οστική μάζα από άλλους. Αυτό δείχνει ότι η πρόληψη της ευθραυστότητας των οστών απαιτεί φροντίδα της σκελετικής υγείας καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής – τόσο κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης όσο και καθώς μεγαλώνουμε σε ηλικία.
Δεύτερον, όσο η ηλικία των ανδρών αυξάνεται, συνοδεύεται από σταδιακή απώλεια οστού, όπως ακριβώς συμβαίνει και στις γυναίκες όσον αφορά το σπογγώδες, αλλά με λιγότερη ποσοτικά και αργότερα χρονικά όσον αφορά το φλοιώδες οστούν. Τα αίτια για την απώλεια οστού, ωστόσο, έχουν μελετηθεί λιγότερο στον ανδρικό πληθυσμό σε σύγκριση με το γυναικείο.
Οστό, ένας ζωντανός ιστός
Το οστό είναι ένας αξιοθαύμαστος ιστός, που είναι ανθεκτικός όσο το σίδερο και ελαφρύς όσο το ξύλο, μπορεί να προσαρμόζεται στις λειτουργικές του απαιτήσεις και επιδιορθώνεται μόνος του. Το οστό αποτελείται από δύο τμήματα – το σπογγώδες (ή δοκιδώδες) οστό και το φλοιώδες οστό – το τμήμα δηλαδή του οστού που σχηματίζει το εξωτερικό περίβλημα. Το σπογγώδες οστό παρέχει υποστήριξη στα άκρα του οστού που σηκώνουν το βάρος.
Ο σκελετός έχει έναν τρόπο να ανανεώνεται καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου και παλαιά τμήματα του οστού μπορούν να αντικατασταθούν από νέο οστό. Όπως φαίνεται, όταν απομακρύνεται το παλαιό τμήμα του οστού, στο σημείο καταφθάνουν οστικά κύτταρα που δημιουργούν νέο οστό, γνωστά ως οστεοβλάστες, αντικαθιστώντας την απώλεια. Στην ενήλικη ζωή εν τούτοις, όταν εναποτίθεται το νέο οστό, η μάζα του είναι λίγο μικρότερη από την ποσότητα οστού που χάθηκε κατά τη διαδικασία της οστικής ανακατασκευής. Αυτό σημαίνει ότι κάθε φορά που λαμβάνει χώρα η διαδικασία αυτή, το αποτέλεσμα είναι να έχουμε λίγο λιγότερο οστό. Με την πάροδο των χρόνων, τελικά η οστική μάζα γίνεται όλο και λιγότερη.
Στους άνδρες, η διαδικασία απώλειας της μάζας των οστών είναι λιγότερο σοβαρή σε σύγκριση με τις γυναίκες. Στις γυναίκες διαταράσσεται σε μεγαλύτερο βαθμό η μικροαρχιτεκτονική των οστών, με αποτέλεσμα να μειώνεται περισσότερο η αντοχή των οστών τους, σε αντίθεση με τους άνδρες στους οποίους η μικροαρχιτεκτονική των οστών τους διαταράσσεται λιγότερο.
Μια άλλη σημαντική διαφορά μεταξύ των ανδρών και των γυναικών εξηγεί πιθανώς γιατί στους άνδρες συμβαίνουν λιγότερο συχνά κατάγματα. Την ίδια στιγμή που χάνεται οστό στο εσωτερικό του οστού που βρίσκεται πλησίον της κοιλότητας του μυελού, εναποτίθεται νέο οστό σαν επίχρισμα στην εξωτερική επιφάνεια του. Η ποσότητα νέου οστού που εναποτίθεται στην εξωτερική επιφάνεια είναι περίπου τρεις φορές μεγαλύτερη στους άνδρες απ' ό,τι στις γυναίκες. Δηλαδή είναι σαν τα οστά των ανδρών να επιχρίονται με τρεις στρώσεις νέου οστού, ενώ τα οστά των γυναικών μόνο με μία. Αυτό αυξάνει το μέγεθος του οστού και έτσι διατηρεί τη γενική αντοχή του, ενώ ταυτόχρονα αντισταθμίζει την οστική απώλεια από το εσωτερικό του.
Δυσκολίες που αφορούν στη διάγνωση και τη θεραπεία
Συχνά το χρονικό σημείο όπου ένας ασθενής συνειδητοποιεί ότι έχει οστεοπόρωση είναι όταν πλέον έχει υποστεί κάταγμα.
Ο καλύτερος τρόπος για να εντοπισθούν οι άνδρες που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο κατάγματος είναι να μετρηθεί η οστική τους πυκνότητα. Αυτή η μη επεμβατική και ανώδυνη εξέταση είναι μία απεικόνιση που δείχνει την συνοχή του οστού και θα έπρεπε να εφαρμόζεται στους άνδρες όταν υπάρχει υπόνοια για οστεοπόρωση, με τον ίδιο τρόπο που γίνεται η μέτρηση της χοληστερόλης αίματος ή της αρτηριακής πίεσης και μας βοηθάει να εντοπίσουμε τους άνδρες που διατρέχουν κίνδυνο για καρδιοπάθεια και αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.
Πρόληψη
Αξιολογήστε τον κίνδυνο που διατρέχετε και συμβουλευθείτε το γιατρό σας.
Η διατροφή, η άσκηση, οι ανδρικές ορμόνες, ο τρόπος ζωής και η χρήση ορισμένων φαρμάκων είναι οι κύριοι τρόποι διατήρησης και αποκατάστασης της υγείας των οστών.
Για τους ηλικιωμένους: ενημερωθείτε σχετικά με τα προγράμματα πρόληψης των πτώσεων, που περιλαμβάνουν μυϊκή ενδυνάμωση μέσω άσκησης και ιατρική εκτίμηση της ισορροπίας και της όρασης.
Διατροφή: μια ισορροπημένη διατροφή, πλούσια στα θρεπτικά συστατικά που είναι απαραίτητα για την υγεία των οστών, περιλαμβάνει ασβέστιο, που ενισχύει τα οστά, και βιταμίνη D, που βοηθάει τον οργανισμό να απορροφήσει το ασβέστιο. Μεταξύ της ηλικίας των 25 και των 65 ετών, οι άνδρες χρειάζονται τουλάχιστον ένα γραμμάριο ασβεστίου ημερησίως, ενώ στην ηλικία άνω των 65 ετών οι απαιτήσεις αυξάνονται σε 1,5 γραμμάρια ημερησίως. Το ηλιακό φως είναι φυσική πηγή βιταμίνης D. Έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία για μόλις δέκα λεπτά την ημέρα ή κατανάλωση τροφίμων με μεγάλη περιεκτικότητα στην εν λόγω βιταμίνη μπορεί να είναι επαρκής για τις ανάγκες του οργανισμού.
Σωματική άσκηση: η άσκηση μεταφοράς βάρους, όπως το περπάτημα, το τένις και το τζόκινγκ μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της μυϊκής δύναμης, του συντονισμού και της ευκαμψίας και να μειώσει τον κίνδυνο πτώσης. Η άσκηση με αντίσταση και η άσκηση με βάρη μπορούν να βοηθήσουν στη διατήρηση της οστικής πυκνότητας.
Τρόπος ζωής: η απώλεια οστού στους καπνιστές είναι ταχύτερη απ' ό,τι στους μη καπνίζοντες. Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ ενδέχεται να αναστέλλει την απορρόφηση ασβεστίου και το σχηματισμό νέου οστού.
Φάρμακα: η χρήση ορισμένων φαρμάκων, όπως τα στεροειδή (που χρησιμοποιούνται συχνά για το άσθμα, την αρθρίτιδα και τη νεφρική νόσο) και τα αντιεπιληπτικά, μπορεί να επιταχύνουν την εμφάνιση της οστεοπόρωσης.
Ετικέτες
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου