Είχαμε οίστρο...
Χρονοντούλαπο:
Contact via email
m@il at:
Just the two of us........... Από το Blogger.
Δευτέρα 16 Ιουλίου 2012
Μεταλλευτικό Συγκρότημα Θάσου
11:17 π.μ.
|
Αναρτήθηκε από
antgeo
To περασμένο Σάββατο, οι κάτοικοι δύο
μικρών, «ξεχασμένων», μεσογειακών πόλεων πανηγύριζαν τη νικηφόρα έκβαση
του δεκαετούς αγώνα τους: Η UNESCO τις ανακήρυξε μνημεία της παγκόσμιας
πολιτιστικής κληρονομιάς για τις παλιές μεταλλευτικές εγκαταστάσεις
τους. Πρόκειται για την Ίντρια της Σλοβενίας και το Αλμαντέν της
Ισπανίας. Σε μια άλλη, ελληνική γωνιά της Μεσογείου, στη Θάσο, κάτοικοι
κι επιστήμονες παρακολουθούν να εκτυλίσσεται το θέατρο του παραλόγου με
το δικό τους, αντίστοιχης αξίας μνημείο: Κινδυνεύει να δοθεί κομμάτι
κομμάτι για κερδοσκοπική εκμετάλλευση! Βλέπετε, το μνημείο του 1903 με
τις εγκαταστάσεις του διάσπαρτες σε παραθαλάσσια δασική έκταση, καταλαμβάνει χώρο – «φιλέτο» του νησιού.
Ο κ. Νίκος Μπελαβίλας, Επίκουρος
Καθηγητής της Σχολής Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ, είναι μελετητής του ελληνικού
αλλά και αξιολογητής της υποψηφιότητας του σλοβενικού και του ισπανικού
μνημείων. Μας περιγράφει τον αγώνα των δύο μεσογειακών πόλεων: «Οι
δήμαρχοι άλλαζαν, οι υπουργοί και οι κυβερνήσεις άλλαζαν, αλλά αυτοί δεν
έκαναν πίσω. Αναζήτησαν κονδύλια, αναστήλωσαν ιστορικά κτίρια, έκαναν
τα ορυχεία επισκέψιμα, έστησαν σπουδαία μουσεία και μεταλλευτικά πάρκα,
φρόντισαν τα φυσικά τοπία, δημιούργησαν ζώνες προστασίας, προσέλκυσαν
επιστημονικό τουρισμό και συνέδρια. Το πάλεψαν από κοινού με πολύ πάθος
κι εντυπωσιακή επιστημονική δουλειά». Αναρωτιέστε τι συμβαίνει με το
ελληνικό μνημείο;
Το αντίθετο. Αν και η αξία του είναι γνωστή στους
μελετητές, αν κι έχει χαρακτηριστεί από το ΥΠΠΟΤ ιστορικός τόπος, αν κι
έχουν δαπανηθεί 650.000Ε από τα ΕΣΠΑ για μελέτη διάσωσης και ανάδειξής
του στα πρότυπα των αντίστοιχων ευρωπαϊκών, το «Μεταλλευτικό Συγκρότημα
Θάσου» (ΜΣΘ) διεκδικεί με αξιώσεις… τον κατακερματισμό του και την
ανάδειξη των κτιρίων του σε ξενοδοχείο, καζίνο και σε ό,τι παρόμοιο
σκαρφιστούν οι εγκέφαλοι της ΕΤΑ ΑΕ (Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα)!
Πώς φτάσαμε σε αυτή την απίστευτη
εξέλιξη, η ιδιωτικοποίηση όχι απλώς του δημόσιου αλλά και του ιστορικού
χώρου να προβάλλεται σαν «λύση»; Στη χώρα των αλλεπάλληλων μνημονίων οι
νεοφιλελεύθερες πρακτικές μεσουρανούν: Το κεντρικό κτήριο διοίκησης του
ΜΣΘ («Παλατάκι») από «έργο τέχνης που χρειάζεται ειδική κρατική
προστασία» (ΥΠΠΕ/ΔΙΛΑΠ/Γ896/20565/30-4-82 &
ΦΕΚ713/τβ/27-9-82) υποβιβάζεται σε «εδαφική έκταση μετά παραδοσιακού
κτίσματος» στην ιστοσελίδα της ΕΤΑ ΑΕ (http://www.etasa.gr/page.aspx?itemID=SPG184).
Ένα «αριστουργηματικό δείγμα εκλεκτικισμού», χάρη στην ολιγωρία του
Δήμου Θάσου, εντάσσεται στο μητρώο του φορέα που θα εκμεταλλεύεται
τουριστικά ακίνητα του δημοσίου, με στόχο τη μείωση του ελληνικού χρέους
υπό τις επείγουσες διαδικασίες του μεσοπρόθεσμου! Είναι προφανές ότι η
εξέλιξη της «αποκοπής» του κεντρικού κτίσματος από το συγκρότημα,
αντιβαίνει τις Διεθνείς Χάρτες, τη διεθνή Σύμβαση της Γρανάδας (1985),
το Ν. 3028/2002 για την προστασία των Αρχαιοτήτων, το Ν. 3201/2003
(Προστασία φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος Νήσων Αιγαίου), τον Ν.
3378/ 2005 (Προστασία της αρχαιολογικής κληρονομιάς) και το Ν. 3658/2008
(Προστασία πολιτιστικών αγαθών), με στόχο να ανοίξει ο δρόμος για την
ιδιωτική εκμετάλλευσή του. Η στάση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι, στην
επιεικέστερη εκδοχή, ανεπαρκής: Όχι μόνο δεν επικαλέστηκε την μελέτη
του ΙΓΜΕ που είχε στα χέρια της από το 2008 για την μη ένταξη μέρους του
μνημείου στην ΕΤΑ ΑΕ, όχι μόνο δεν εργάστηκε για την απορρόφηση
κονδυλίων για τον πολιτισμό που περίμεναν ματαίως στα ταμεία της ΕΕ αλλά
περιέφερε στον Τύπο δηλώσεις για «αναπτυξιακά οράματα» τύπου Μόντε
Κάρλο!
Ο κ. Νίκος Επιτρόπου, Διευθυντής ΙΓΜΕ Αν. Μακεδονίας και Θράκης,
σε συνέντευξή του στην «Εβδόμη» της Καβάλας, ήταν σαφέστατος: «Η μελέτη
μας είναι πέραν πάσης αμφιβολίας ώριμη. Είναι δηλαδή έτοιμη για
απορρόφηση κονδυλίων από τα ΕΣΠΑ. […]. Εάν ο Δήμος ή η Περιφέρεια
φρόντιζαν να υποβάλλουν πρόταση για ένα τέτοιο πρόγραμμα θα είχαμε
ξεκινήσει». Παρόμοιες εντυπώσεις έχουν αφήσει και στους Οικολόγους
Πράσινους οι τοπικές αρχές, με την απόλυτη απάθεια που επέδειξαν όταν η
Ευρωπαϊκή Επιτροπή απάντησε θετικά σε ερώτησή τους για τις δυνατότητες
αξιοποίησης του μνημείου (10/3/2010).
Ωστόσο υπάρχει η Ελλάδα που
αντιστέκεται. Η «Πρωτοβουλία για την Προστασία και Ανάδειξη του ΜΣΘ»
έχει καταφέρει να ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη και να αποσπάσει
εξαιρετικά ψηφίσματα από τους εγκυρότερους επιστημονικούς φορείς:
Αρχιτεκτονική Σχολή του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, Διεθνής Επιτροπή
για τη Βιομηχανική Κληρονομιά / TICCIH και Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων
και Τοποθεσιών/ ΙCOMOS. Οι Δρ. Αθανάσιος Νασάκης και Νίκος Λιανός,
Πρόεδρος και Γεν. Γραμματέας αντίστοιχα τoυ ελληνικού τμήματος του
ICOMOS, που δηλώνει έντονα την παρουσία του συμβάλλοντας στη διάσωση και
την προστασία πολιτιστικών αγαθών, τόσο στην Ελλάδα όσο και στον διεθνή
χώρο, είναι σαφέστατοι: “[…] η διάσωση του ιδιαίτερα αξιόλογου
ιστορικού συγκροτήματος των μεταλλείων στα Λιμενάρια Θάσου (από τα
ελάχιστα εναπομείναντα μνημεία επεξεργασίας μετάλλων στην Ανατολική
Μεσόγειο και ιδιαίτερα στο Αιγαίο), αποτελεί για το Ελληνικό ICOMOS μια
πρόκληση και για το σκοπό αυτό θα προσπαθήσει να επιτευχθεί η
ολοκληρωμένη διάσωσή του. Στα πλαίσια αυτά, ως ο κατ’ εξοχή
επιστημονικός φορέας, βρίσκεται στη διάθεση κάθε ενδιαφερόμενου
προκειμένου να συμβάλλει δωρεάν στη διάσωση και την προστασία των
πολιτιστικών αγαθών της χώρας μας».
Θα είναι η έκβαση αυτού του αγώνα θετική
όσο κι αυτή των «αδελφών» ευρωπαϊκών μνημείων; Ο κ. Μπελαβίλας
προτείνει αισιοδοξία: «Υπάρχει και στα Λιμενάρια η πρώτη ύλη για να
δημιουργηθεί ένα τέτοιο μικρό θαύμα. Μια μεταλλευτική αποικία που έλαμψε
και έσβησε αφήνοντας όμως τα ανεξίτηλα σημάδια της στο υπέροχο τοπίο
του Αιγαίου. Και κάτι ακόμη, πολύ σημαντικό: Οι άνθρωποι που αγαπούν τον
τόπο και την ιστορία του και οι επιστημονικοί φορείς που έβγαλαν από
την αφάνεια τα μνημεία. Αυτά τα τρία συστατικά: ο μνημειακός πλούτος, η
κοινωνική ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας και η επιστημονική γνώση
είναι το κατάλληλο μείγμα για να πετύχει το σχέδιο της διάσωσης και
ανάδειξης».
* Για «ξενάγηση» στο μνημείο και υπογραφή συμπαράστασης www.mmoth.gr
Ετικέτες
1 σχόλια :
φρίκη
είναι μια αστική τάξη άρπαγας βέβηλος πρώτη στο χωριό χωρίς ιστορική μνήμη...
Δημοσίευση σχολίου